صنعت هوانوردینظامی

پنجاهمین سالگرد اولین پرواز جنگنده ی F-16؛ یکی از موفق ترین جت‌های جنگنده تمام دوران

در ۲۰ ژانویه ۱۹۷۴، اولین پرواز (غیر رسمی و تصادفی) یکی از موفق ترین هواپیماهای جنگنده تاریخ یعنی F-16 فایتینگ فالکن افسانه ای انجام شد. نمونه اولیه YF-16 که توسط جنرال داینامیکس برای مسابقات LWF نیروی هوایی ایالات متحده (جنگنده سبک وزن) ساخته شد، ۵۰ سال پیش در پایگاه نیروی هوایی ادواردز و به طور تصادفی پرواز کرد.

YF-16 شامل چندین پیشرفت تکنولوژیکی و مجهز به سیستم هایی نظیر ساید استیک، سیستم پرواز با کمک کامپیوتر و Fly-by-wire (FBW) بود. فیل اوستریچر، خلبانی که ماموریت دشوار آزمایش قابلیت های یک مدل هواپیمای جدید را داشت، از شیوه ی عملکرد سیستم های به کار رفته در جنگنده سبک جنرال داینامیکس بی اطلاع بود. همین بی اطلاعی، سبب شد تا در ۲۰ ژانویه ۱۹۷۴ نمونه اولیه YF-16 از روی باند تیک آف کند.

General Dynamics F-16 Fighting Falcon - F-16 فایتینگ فالکن

داستان از این قرار است که خلبان آزمایشی با سرعت ۲۲۲ کیلومتر بر ساعت در حال تاکسی سریع روی باند فرودگاه پایگاه نیروی هوایی ادواردز بود که به طور ناگهانی نمونه اولیه YF-16 شروع به نوسان شدید کرد. فیل استریچر که می‌دانست تنها چند ثانیه فرصت دارد تا از فاجعه و از بین رفتن این جنگنده سبک جلوگیری کند، تصمیم گرفت به موتور قدرت بیشتری بدهد و به جای انحراف از باند، پرواز کند. سپس او توانست هواپیما را کنترل کرده و به سلامت فرود بیاید. باید به این نکته هم اشاره داشت که اولین پرواز رسمی YF-16 در ۲ فوریه همان سال انجام شد.

General Dynamics F-16 Fighting Falcon - F-16 فایتینگ فالکن

F-16 جنگنده ی سبک گروه مافیا

جنگنده ی اف۱۶ در اوایل دهه ۱۹۷۰ توسط یک گروه کوچک اما متعهد از مهندسان و تحلیلگران دفاعی معروف به مافیای جنگنده به عنوان جایگزینی برای جنگنده های سنگین و با مانورپذیری کم طراحی شد. تیمی که در بخش هوافضای جنرال داینامیکس در فورت ورث تگزاس کار می کرد، در حال طراحی نوع جدیدی از جنگنده برای دستیابی به اهداف بلندپروازانه بود. آن ها تصمیم گرفتند تا سرعت و قدرت مانور بیشتر را به وزن اضافی و بارهای سنگین ارجحیت داده تا یک جنگنده ساده و ارزان بسازند. تصمیم این تیم باعث شد تا جنگنده ای سریع و مانورپذیر خلق شود که دشمنان نتوانند شانسی در Dog Fight داشته باشند! علاوه بر این، تیم طراحی جنگنده ی اف۱۶ بر فناوری‌های جدیدی تکیه کرد که قبلاً هرگز در یک هواپیما ادغام نشده بودند.

General Dynamics F-16 Fighting Falcon - F-16 فایتینگ فالکن

F-16 فایتینگ فالکن اسب کاری ناتو؟

General Dynamics F-16 Fighting Falcon یک جنگنده شیک و سریع بود؛ اما در دهه ۸۰ میلادی مجبور به انجام ماموریت های بیشتری مانند بمباران اهداف زمینی و پشتیبانی نزدیک هوایی شد. به این معنا که باید تسلیحات بیشتری را حمل می کرد و برخی نگران این بودند که افزایش وزن ناشی از حمل تجهیزات، باعث کاهش قدرت مانورپذیری F16 شود. مهندسان فورت ورث سلاح‌ها و سیستم‌های هدف‌گیری قدرتمندتر را بدون کاهش قدرت مانورپذیری به اف۱۶ اضافه کردند و آن را به یک جنگنده چند منظوره واقعی و «اسب کار» نیروی هوایی ناتو و یک موفقیت صادراتی چشمگیر تبدیل کردند.

General Dynamics F-16 Fighting Falcon - F-16 فایتینگ فالکن

۵۰ سال موفقیت بی چون و چرا برای اف۱۶

از زمان ثبت اولین سفارش خرید F16 در سال ۱۹۷۵ تاکنون، بیش از چهار هزار و ۵۰۰ فروند از این جنگنده برای ۲۶ کشور در سراسر جهان تولید شده است. امروزه بالغ بر سه هزار و ۱۰۰ فروند جنگنده ی اف۱۶ در نیروی هوایی ۲۵ کشور جهان فعالیت می کنند. این F-16 فایتینگ فالکن ها در چندین جنگ و درگیری‌های مسلحانه شرکت کردند و در طی آن ۱۳ میلیون سورتی پرواز (۱۹.۵ میلیون ساعت) انجام دادند. با اینکه ۵۰ سال از اولین پرواز F16 می گذرد، اما همچنان تولید می شود و در حال حاضر نیز شش کشور جهان ۱۳۶ فروند از این جنگنده را سفارش داده اند. این داده ها حاکی از موفقیت طراحی اف۱۶ است. طرحی که به عنوان یک جنگنده هوا به هوای کوچک و کم هزینه آغاز و به یک پلت فرم پیشرفته و قدرتمند چند منظوره جنگی تبدیل شد.

مهدی درفشی

من مهدی درفشی متولد آبان سال 1377 و دانشجوی دکتری رشته مهندسی شیمی هستم. از موقعی که به خاطر دارم، همیشه به ماشین علاقه داشتم و همین باعث شد تا به محض اینکه یاد گرفتم بخونم، به سمت انواع مجلات خودرویی سوق پیدا کنم. در نهایت و در سال 95 تونستم اولین مطلبم رو در یک مجله خودرویی بنویسم. البته و به مرور زمان، فهمیدم که علاوه بر شیمی و ماشین، به هواپیما و ادوات نظامی هم علاقه دارم. بنابراین نیرومحرکه رو در واپسین روزهای تابستان سال 1402 راه انداختم تا بتونم به طور ویژه به صنعت خودرو، هوانوردی و نظامی بپردازم.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا